Khi Thành Công Của Con Trở Thành “Bản Báo Cáo” Của Cha Mẹ

Một khảo sát toàn quốc gần đây tại Hàn Quốc đã tiết lộ một con số đáng chú ý: 66,9% cha mẹ Hàn Quốc cảm thấy mình phải chịu trách nhiệm cho sự thành công hoặc thất bại của con cái, dù là ở khía cạnh đạo đức hay thực tiễn. Con số này không đơn thuần là cảm xúc, mà cho thấy một mô hình gia đình đang vận hành dựa trên sự gắn kết giữa thành tựu cá nhân và vị thế tập thể.

Kết quả được công bố bởi Viện Y tế và Các vấn đề xã hội Hàn Quốc, dựa trên khảo sát với 1.600 phụ huynh trong độ tuổi 45–69, có con từ 19 đến 34 tuổi. Khi được hỏi liệu họ có đồng ý với nhận định “cha mẹ phải chịu trách nhiệm cho thành – bại của con,” 58,1% trả lời “đồng ý phần nào”, và 8,8% trả lời “hoàn toàn đồng ý.”

Đáng chú ý, tỉ lệ đồng thuận ở nhóm có trình độ đại học trở lên lên đến 73,6%, cho thấy vai trò của nền tảng học vấn trong cách cha mẹ đánh giá ảnh hưởng của mình đến cuộc đời con cái. Bên cạnh đó, nhóm cha mẹ từ 55 đến 59 tuổi là những người thể hiện cảm giác chịu trách nhiệm cao nhất trong tất cả các độ tuổi được khảo sát.

Các nhà nghiên cứu cho rằng đây không còn là vấn đề đạo đức truyền thống. Mức độ nhận trách nhiệm cao hơn ở nhóm có địa vị xã hội cao cho thấy thành công của con đang dần trở thành một phần trong “thành tựu xã hội” của cha mẹ. Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt, con cái không chỉ đại diện cho kỳ vọng cá nhân mà còn là sự phản chiếu của năng lực giáo dục và hỗ trợ từ thế hệ trước.

Mặt khác, khi bàn đến mối quan hệ lý tưởng giữa cha mẹ và con cái trưởng thành, 76,2% phụ huynh cho rằng hai bên nên độc lập về tài chính và cuộc sống. Tuy nhiên, phần lớn vẫn sẵn sàng hỗ trợ con đến khi ổn định:

83,9% đồng ý chi trả học phí đại học 

70,1% sẵn sàng chi phí đám cưới 

62,9% tiếp tục hỗ trợ đến khi con có việc làm 

61,7% giúp con mua nhà

Ở chiều ngược lại, nhóm người trẻ (19–34 tuổi) cũng có những kỳ vọng tương ứng. 68,4% cho rằng cha mẹ nên chi trả chi phí giáo dục bậc cao, và 62,2% mong được hỗ trợ đến khi độc lập tài chính.

Điều này cho thấy, mặc dù tư tưởng độc lập được thừa nhận trên lý thuyết, nhưng mô hình phụ thuộc kéo dài vẫn đang là thực tế phổ biến. Tham vọng xã hội, giá nhà cao, thị trường lao động cạnh tranh và kỳ vọng học vấn khiến nhiều người trẻ khó “tách mình” khỏi vòng tay hỗ trợ của gia đình và chính cha mẹ cũng coi sự hỗ trợ đó như một phần trách nhiệm không thể chối từ.

Trong bức tranh ấy, sự thành công của mỗi cá nhân không còn được nhìn nhận một cách đơn lập. Đó là kết quả của cả hệ sinh thái gia đình nơi kỳ vọng, hỗ trợ và áp lực đan xen, khiến cho mỗi dấu mốc của con cái đều mang theo âm vang của cha mẹ. Điều đó có thể là động lực, nhưng cũng đặt ra câu hỏi về mức độ độc lập thực sự mà một thế hệ trẻ có thể đạt được trong bối cảnh hiện tại.

Liệu đây chỉ là đặc thù của Hàn Quốc hay là biểu hiện rõ nét hơn của một xu hướng châu Á đương đại, nơi thành công của một người luôn mang dáng hình của cả một gia đình phía sau?