Kim chi nha

Khi môi trường sai, ngay cả những gì bạn từng tự tin nhất cũng sẽ trở nên rụt rè

M
bngoc_022
2025.08.17 Thích 0 Lượt xem 475 Bình luận 0

Một trong những bài học tâm lý học mình luôn ghi nhớ, lại đến từ một thí nghiệm cực kỳ đơn giản với loài bọ nhảy.

Người ta đặt hai con bọ vào hai chiếc lọ khác nhau, một chiếc không có nắp. Một chiếc có nắp.
Con đầu tiên cứ thế nhảy cao hết mức có thể, không gặp rào cản. Con còn lại, mỗi lần bật lên lại đụng nắp, đau đớn. Sau nhiều lần, nó rút kinh nghiệm và bắt đầu nhảy thấp hơn. Thấp nữa. Cho đến khi nó không còn dám nhảy nữa.

Thời gian sau, người ta mở nắp ra.
Cả hai được đưa vào cùng một không gian tự do.
Và điều kỳ lạ là:
Con đầu tiên vẫn nhảy cao như cũ.
Còn con thứ hai, dù không còn nắp lọ, vẫn tiếp tục nhảy thấp như thể chiếc nắp đó vẫn ở đó.

Không phải vì nó không thể.
Mà vì nó đã quen với việc… không dám nhảy.

---


Trong công việc, trong cuộc sống, rất nhiều người trong chúng ta đang sống như con bọ thứ hai.
Không phải vì thiếu năng lực. Không phải vì thiếu cố gắng.
Mà vì đã từng sống quá lâu trong một môi trường luôn làm bạn tin rằng:

“Mình không đủ tốt.”
“Mình không hợp với việc đó.”
“Có cố cũng vậy thôi.”

Hiện tượng này, trong tâm lý học, được gọi là “bất lực tập nhiễm” (Learned Helplessness) do nhà tâm lý học Martin Seligman nghiên cứu.
Đây là trạng thái xảy ra khi một người liên tục gặp phải thất bại, bị phủ định, hoặc không có quyền kiểm soát trong thời gian dài.
Kết quả là: họ đánh mất niềm tin vào chính mình. Ngay cả khi cánh cửa được mở ra, họ cũng không bước qua nữa.

Bạn từng có ước mơ.
Bạn từng tự tin với điều gì đó.
Nhưng rồi…
Một lời chê từ người thân.
Một lần thi trượt.
Một môi trường đầy so sánh, nghi ngờ, dè bỉu.
Dần dần, bạn “nhảy thấp” đi lúc nào không hay.

Khi môi trường sai, ngay cả những gì bạn từng tự tin nhất cũng sẽ trở nên rụt rè

 


🧠 Môi trường không chỉ ảnh hưởng đến hành vi mà nó định hình cả nhận thức về bản thân.
Dù bạn có tố chất, nếu sống trong một nơi luôn nhấn mạnh vào giới hạn thay vì khả năng, bạn sẽ dần thu mình lại, sống cầm chừng và quên mất mình từng có thể khác.

Thay vì luôn hỏi “Làm sao để mạnh mẽ hơn?”, hãy thử hỏi: “Môi trường mình đang sống có đang giúp mình phát triển hay đang khiến mình thu nhỏ lại?”

Không phải lúc nào vấn đề cũng nằm ở bạn.
Đôi khi, việc dọn dẹp lại môi trường sống, cắt bỏ những giới hạn vô hình, và tự tạo không gian đúng với mình mới là giải pháp thật sự.

 


🌿 Bạn không yếu.
Bạn chỉ đang ở một nơi khiến bạn tin rằng mình yếu.
Hãy nhớ: không phải ai nhảy thấp cũng là vì chân yếu. Có khi, họ chỉ từng sống quá lâu trong một cái lọ có nắp.

Bình luận 0

/upload/52968136c34d47978b3a9ffa270da2cd.webp

Phát triển bản thân

Trình độ và thái độ quyết định thế nào ?

M
Ocap
Lượt xem 1436
Thích 0
2025.01.07 10:57
Trình độ và thái độ quyết định thế nào ?

Đừng cố gắng tốt hơn mỗi ngày: Vì sao đôi khi chúng ta cần dừng lại?"

M
Ocap
Lượt xem 1487
Thích 0
2025.01.07 10:51
Đừng cố gắng tốt hơn mỗi ngày: Vì sao đôi khi chúng ta cần dừng lại?"

7 Cách Để Trông Chuyên Nghiệp Hơn Ngay Lập Tức

M
Ocap
Lượt xem 1558
Thích 0
2024.12.26 13:23
7 Cách Để Trông Chuyên Nghiệp Hơn Ngay Lập Tức

5 Quy Tắc Font Chữ Giúp Nội Dung Thu Hút Hơn và Giữ Chân Người Đọc

M
Ocap
Lượt xem 1284
Thích 0
2024.12.26 13:19
5 Quy Tắc Font Chữ Giúp Nội Dung Thu Hút Hơn và Giữ Chân Người Đọc

Nói chuyện như Jobs – Bậc thầy sân khấu thuyết trình

M
Ocap
Lượt xem 1502
Thích 0
2024.12.26 13:16
Nói chuyện như Jobs – Bậc thầy sân khấu thuyết trình

Phản ứng căng thẳng đang cản trở tiềm năng của bạn - 12 câu nói sau đây để lấy lại quyền kiểm soát

M
Ocap
Lượt xem 1568
Thích 0
2024.12.26 13:09
Phản ứng căng thẳng đang cản trở tiềm năng của bạn - 12 câu nói sau đây để lấy lại quyền kiểm soát

Hướng dẫn tìm việc làm tại Hàn Quốc - Phỏng vấn từ Job Fair 2024

M
Ocap
Lượt xem 1493
Thích 0
2024.12.23 09:13
Hướng dẫn tìm việc làm tại Hàn Quốc - Phỏng vấn từ Job Fair 2024

Sắp 2025 rồi, muốn giữ việc đừng lạm dụng AI nữa...

M
Ocap
Lượt xem 1492
Thích 0
2024.12.16 14:12
Sắp 2025 rồi, muốn giữ việc đừng lạm dụng AI nữa...

5 Cách nâng cao giá trị bản thân dựa trên lý thuyết về sự khan hiếm

M
Ocap
Lượt xem 1460
Thích 0
2024.12.16 09:36
5 Cách nâng cao giá trị bản thân dựa trên lý thuyết về sự khan hiếm

Cách Netflix nâng tầm trải nghiệm nhập vai cho khán giả

M
Ocap
Lượt xem 1599
Thích 0
2024.12.16 09:31
Cách Netflix nâng tầm trải nghiệm nhập vai cho khán giả

NHÂN VIÊN LỠ “BẬT” MÌNH, GIỜ TA “GHIM” HAY “GHÌM”?

M
Ocap
Lượt xem 1629
Thích 0
2024.12.16 09:25
NHÂN VIÊN LỠ “BẬT” MÌNH, GIỜ TA “GHIM” HAY “GHÌM”?

"Sinh viên mới ra trường không nên đòi lương cao"

M
Ocap
Lượt xem 1455
Thích 0
2024.12.11 10:17
"Sinh viên mới ra trường không nên đòi lương cao"

Định hướng nghề nghiệp...

M
Ocap
Lượt xem 1588
Thích 0
2024.12.10 09:20
Định hướng nghề nghiệp...

Nguy cơ của "Văn hoa" trong Soạn thảo Hợp đồng: Bài học từ Thực tiễn

M
Ocap
Lượt xem 1249
Thích 0
2024.12.10 09:17
Nguy cơ của "Văn hoa" trong Soạn thảo Hợp đồng: Bài học từ Thực tiễn

NĂM 2025 ĐƯỢC DỰ BÁO LÀ THỜI ĐIỂM AI THAY THẾ NHIỀU CÔNG VIỆC TOÀN THỜI GIAN: TÌM HIỂU 10 KỸ NĂNG NGHỀ NGHIỆP KHÔNG THỂ THIẾU TRONG TƯƠNG LAI

M
Ocap
Lượt xem 1377
Thích 0
2024.12.09 13:28
NĂM 2025 ĐƯỢC DỰ BÁO LÀ THỜI ĐIỂM AI THAY THẾ NHIỀU CÔNG VIỆC TOÀN THỜI GIAN: TÌM HIỂU 10 KỸ NĂNG NGHỀ NGHIỆP KHÔNG THỂ THIẾU TRONG TƯƠNG LAI
10 11 12 13 14