Tại sao phụ nữ Hàn Quốc gọi chồng là "Oppa" ?! Hãy hiểu về bối cảnh văn hóa và sự phát triển của từ này nếu bạn không muốn bị "quê"

Tình huống 1

Sau buổi siêu âm tại phòng khám phụ sản, tôi bước ra tìm chồng. Tôi gọi: "Anh ơi?" và đột nhiên, khoảng 20 người đàn ông trong phòng chờ đều quay lại nhìn. Tôi xấu hổ vô cùng. Có lẽ tôi sẽ không dùng "anh ơi" ở nơi công cộng nữa.

Tình huống 2

Con gái bốn tuổi của tôi hỏi: "Mẹ ơi, bố được sinh ra từ bà nội hả?" Ngạc nhiên, tôi đáp: "Sao con nghĩ vậy?" Bé nói: "Vì mẹ gọi bố là 'anh', giống như con gọi anh trai." Với anh trai lớn hơn hai tuổi được gọi là "anh", bé đã rút ra kết luận "hợp lý" rằng mẹ và bố cũng là anh em. Thật sắc sảo cho một đứa trẻ bốn tuổi. Có lẽ đã đến lúc tôi nên thay đổi cách gọi chồng.

Tình huống 3

Tôi học đại học vào những năm 1990. Từ năm nhất, tôi chủ yếu hẹn hò với những "anh" (thuật ngữ dùng để gọi nam giới lớn tuổi hơn) và cuối cùng kết hôn với một người trong số đó. Trong số bạn bè của tôi, chỉ có một người—người đã tham gia một nhóm hoạt động gần như tuyệt chủng—gọi nam tiền bối của mình là "anh" thay vì "anh". Khi chúng tôi gặp lại gần đây, cô ấy vẫn gọi chồng mình là "anh".

Theo Bách khoa toàn thư Văn hóa Hàn Quốc, "oppa" (오빠) là thuật ngữ quan hệ họ hàng mà phụ nữ dùng để gọi anh trai cùng cha mẹ hoặc nam họ hàng lớn tuổi hơn trong cùng thế hệ. Ban đầu giới hạn trong quan hệ gia đình, từ này đã mở rộng để chỉ bạn nam hoặc người yêu nam. Việc gọi bạn bè hoặc bạn trai là "oppa" trở nên phổ biến, và đối với những người dưới 50 tuổi, điều này hầu như không bị coi là bất thường hay không phù hợp.

Gần đây, một tranh cãi nảy sinh liên quan đến tin nhắn KakaoTalk của Đệ nhất phu nhân Kim Keon-hee gửi cho một người đàn ông tên Myung Tae-kyun, trong đó bà đề cập đến "oppa của tôi". Dư luận đồn đoán liệu bà đang nhắc đến chồng mình, Tổng thống Yoon Suk-yeol, hay anh trai ruột. Bà Kim cho biết "oppa" ở đây ám chỉ anh trai ruột của bà, người mà bà mô tả là "thiếu suy nghĩ" và "thiếu hiểu biết". Mặc dù cả văn phòng tổng thống và ông Myung đã làm rõ rằng "oppa" đề cập đến anh trai thực sự của bà Kim, nhiều người vẫn tỏ ra hoài nghi. Khi tin đồn lan truyền, có người đùa rằng, “Nếu bà ấy không có anh trai ruột, họ sẽ giải thích thế nào?”

Vào tháng 2 năm ngoái, một câu hỏi được đăng trên trang hỏi đáp Quora có trụ sở tại Hoa Kỳ hỏi rằng, "Người Hàn Quốc gọi bạn trai là 'oppa', vốn có nghĩa là anh trai, có kỳ lạ không?" Bài viết chỉ ra sự khác thường trong văn hóa Hàn Quốc khi sử dụng cùng một thuật ngữ cho cả anh trai ruột và bạn trai hoặc chồng. Việc sử dụng độc đáo này phản ánh sự mở rộng ý nghĩa của từ "oppa" vượt ra ngoài nghĩa gốc trong gia đình

Việc sử dụng rộng rãi từ "oppa" để chỉ nam giới ngoài quan hệ gia đình bắt đầu từ giữa những năm 1990. Trước đó, từ những năm 1970 đến đầu những năm 1990, các nữ sinh viên đại học thường gọi các nam sinh viên khóa trên là "hyung" thay vì "oppa," một dạng rút gọn của "hak-hyung" (anh trai học đường). Một số thành viên của "Thế hệ '86" (những người vào đại học trong những năm 1980 và sinh vào những năm 1960), đặc biệt là những người tham gia các phong trào chính trị, vẫn sử dụng "hyung" như một thuật ngữ giữa các đồng nghiệp nam và nữ, tượng trưng cho lý tưởng về tình đồng chí bình đẳng vượt qua những quan niệm giới tính truyền thống. Park Min-jae, người vào đại học năm 1990 và hiện 53 tuổi, nhớ lại: "Khoảng năm 1993 hoặc 1994, sau khi tôi trở về từ quân ngũ, tôi nhận thấy các nữ sinh rõ ràng chuyển sang gọi các nam sinh viên khóa trên là 'oppa'," và thêm rằng, "Thuật ngữ 'hyung' bắt đầu cảm thấy lỗi thời và gắn liền với sự suy tàn của phong trào hoạt động."

Những người trẻ tuổi trong thời đại này, được gọi là Thế hệ X (những người sinh vào những năm 1970), lớn lên trong thời kỳ bùng nổ kinh tế và dân chủ hóa của Hàn Quốc vào những năm 1980 và 1990. Được nuôi dưỡng trong môi trường tương đối sung túc, họ chấp nhận biểu hiện cá nhân mà không do dự, bao gồm cả bản sắc nam và nữ. Năm 1992, Seo Taiji and Boys ra mắt, mở ra văn hóa thần tượng, với các nhóm như H.O.T. và Sechs Kies tiếp bước. Bóng rổ đại học cũng tăng vọt về độ phổ biến, dẫn đến sự xuất hiện của các "câu lạc bộ hâm mộ Oppa." Không còn giới hạn trong gia đình, "oppa" đã trở thành một thuật ngữ ngưỡng mộ trong các mối quan hệ xã hội rộng rãi.

Vào cuối những năm 1990, một nhóm nhạc nam tên là "OPPA" cũng ra mắt. Khi bài hit "Gangnam Style" của Psy gây bão toàn cầu vào năm 2012, từ "oppa," xuất hiện trong lời bài hát, đã được công nhận trên toàn thế giới. Đến năm 2021, "oppa" đã được đưa vào Từ điển tiếng Anh Oxford ở Vương quốc Anh.

Đối với một số người, đây là một hiện tượng đến muộn. Các cặp đôi sinh vào những năm 1970 và 1980 hiện đang đánh giá lại việc sử dụng từ “oppa” trong cuộc sống hàng ngày. Lee Ji-hyun, 44 tuổi, tốt nghiệp năm 1999, gần đây đã bắt đầu gọi chồng là “yeobo,” có nghĩa là “anh yêu” hoặc “em yêu.”

"Sau khi bước sang tuổi 40, tôi bắt đầu tự hỏi mình có thể tiếp tục gọi ‘oppa’ trong bao lâu nữa, vì nó có vẻ hơi trẻ con. Hầu hết bạn bè tôi bây giờ đều gọi chồng là ‘yeobo’ hoặc ‘bố của OO (tên con),’” cô chia sẻ.

Tuy nhiên, chồng cô, Han, 48 tuổi, lại không hoàn toàn đồng tình với sự thay đổi này. “Anh ấy lớn lên chỉ có anh em trai và cảm thấy ‘oppa’ mang lại cảm giác ấm áp, quen thuộc,” cô giải thích. “Anh ấy nghĩ rằng bị gọi là ‘bố của OO’ nghe quá già.”

Một cuộc khảo sát do nền tảng Tillion Pro của SM C&C thực hiện vào ngày 19-20 tháng 10 với 1.603 người đã kết hôn ở độ tuổi 30 đến 50 cho thấy 20% nam giới ở độ tuổi 50 vẫn thích được gọi là “oppa.” Đối với phụ nữ đã kết hôn, việc sử dụng “oppa” để gọi chồng giảm dần theo tuổi tác: 37,7% ở độ tuổi 30, 26,2% ở độ tuổi 40 và chỉ còn 9,4% ở độ tuổi 50.

Sự thoải mái của nam giới khi được gọi là “oppa” cũng giảm dần: từ 33,1% ở độ tuổi 30, xuống 29,5% ở độ tuổi 40 và chỉ còn 20% ở độ tuổi 50. Nhìn chung, các cặp vợ chồng thường chọn cách xưng hô phù hợp với cả hai, và “oppa” vẫn phổ biến do chồng thường lớn tuổi hơn vợ trong các cuộc hôn nhân ở Hàn Quốc.

Đối với phụ nữ ở độ tuổi 30 và 40, việc sử dụng "yeobo" và "oppa" khá tương đương. Trong số phụ nữ ở độ tuổi 30, 37,7% sử dụng "oppa", trong khi 31,5% sử dụng "yeobo". Ở độ tuổi 40, 27,3% sử dụng "yeobo" và 26,2% sử dụng "oppa". Tuy nhiên, đến độ tuổi 50, việc sử dụng "oppa" giảm xuống chỉ còn một chữ số, vì nhiều người thuộc thế hệ '86 (những người sinh từ những năm 1980 trở đi) ít quen thuộc với thuật ngữ này.

Trong số những người thay đổi cách xưng hô trước hoặc sau khi kết hôn, 67,4% cho biết thuật ngữ trước đó cảm thấy không phù hợp với tuổi tác hoặc giai đoạn cuộc sống của họ. Thêm 21,16% thay đổi để phù hợp với sở thích của các thành viên gia đình lớn tuổi hơn, như cha mẹ chồng/vợ, trong khi 9,25% làm vậy để quan tâm đến con cái.

Trên các diễn đàn trực tuyến phổ biến với phụ nữ, như cộng đồng các bà mẹ, những cảm xúc chung được chia sẻ bao gồm: "Chồng tôi và tôi bằng tuổi nhau, nhưng nếu tôi gọi anh ấy bằng tên tại nhà bố mẹ chồng, mọi người sẽ nhìn chằm chằm," hoặc "Tôi từng gọi anh ấy là 'anh yêu', nhưng sau khi mẹ chồng nhận xét, tôi tránh gọi trực tiếp khi đến thăm bà."

Kim Hyun-jin, 40 tuổi, tốt nghiệp năm 2003, cho biết: "Chúng tôi sử dụng 'Jagi (bé yêu hoặc cưng)' khi hẹn hò, vì 'oppa' cảm thấy kỳ lạ với chúng tôi, và bây giờ chúng tôi nói 'yeobo'." Cho Hyun-woo, 53 tuổi, làm việc trong một công ty lớn, chia sẻ: "Tôi luôn gọi chồng là 'Ông OOO' kể từ khi chúng tôi kết hôn, và khi chúng tôi cãi nhau, tôi sử dụng đầy đủ tên của anh ấy, 'Ông Kim OOO'." Việc sử dụng đầy đủ tên của vợ/chồng, bao gồm cả họ, được biết đến rộng rãi như một thuật ngữ "còi báo động". Nhiều video trên YouTube với tiêu đề như "Phản ứng của chồng khi được gọi bằng tên đầy đủ" cho thấy các ông chồng ngay lập tức cảnh giác và tự hỏi, "Tôi đã làm gì sai?"

Vậy, có thuật ngữ chính thức nào để gọi chồng không? Theo các hình thức chuẩn hóa được đồng phát triển bởi Viện Ngôn ngữ Hàn Quốc Quốc gia và ChosunIlbo, và được ghi lại trong các ấn phẩm như "Các Hình thức Xưng hô Chuẩn hóa" (1992), "Nghi thức Ngôn ngữ Chuẩn" (2011), và "Chúng Ta Nên Gọi Nhau Là Gì?" (2020), khuyến nghị rằng vợ nên tránh gọi chồng là "oppa". Hướng dẫn năm 1992 đề xuất các thuật ngữ như "yeobo", "Ông OOO", hoặc thậm chí "Này anh" cho các cặp vợ chồng mới cưới; "yeobo" hoặc "bố của OO" sau khi có con; và sau này trong cuộc sống, "yeobo", "yeonggam" (một thuật ngữ tôn trọng dành cho nam giới lớn tuổi), hoặc "ông của OO" (ông nội của [tên cháu]).