Những "dấu vết của hiện tại" liệu có trở thành một di sản đáng tự hào, hay chỉ là một vết tích của sự hỗn loạn?

Việc ngôn ngữ thay đổi theo dòng chảy của xã hội là điều hiển nhiên. Những từ mới được tạo ra, trong khi ý nghĩa của từ cũ có thể mở rộng hoặc phân hóa. Đồng thời, cũng có những từ đột nhiên rơi vào số phận bị lãng quên hoặc mang hàm ý tiêu cực. Từ "legacy" (레거시), dù không phải tiếng Hàn, đang được sử dụng ngày càng phổ biến và là một ví dụ điển hình.

Ban đầu, legacy mang nghĩa pháp lý, chỉ tài sản thừa kế được công nhận hợp pháp. Dù người để lại không còn, di sản ấy vẫn tồn tại và tiếp tục mang lại giá trị. Dần dần, phạm vi nghĩa của từ mở rộng, chỉ những điều trong quá khứ vẫn tiếp tục ảnh hưởng đến hiện tại. Dù tích cực hay tiêu cực, legacy đã trở thành một yếu tố xác định bản sắc lịch sử và văn hóa của chúng ta. 

Giống như không thể có một "hôm nay" hoàn toàn tách rời khỏi "hôm qua", "ngày mai" cũng chính là sự tích lũy của "hôm nay". Nếu hiểu theo nghĩa đó, thì những di sản mang giá trị tích cực chính là món quà tốt đẹp nhất mà chúng ta có thể để lại cho thế hệ sau.

Thế nhưng, giờ đây, nếu muốn truyền tải ý nghĩa này, có lẽ chúng ta cần tìm một từ khác. Khi thuật ngữ "legacy system" (hệ thống kế thừa) được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực công nghệ – chỉ những phần mềm cũ được giữ lại để duy trì tính tương thích sau khi cập nhật – thì từ legacy dần mang ý nghĩa thiên về "lỗi thời", thứ chỉ nên được duy trì tạm thời trước khi bị loại bỏ.

Gần đây, thuật ngữ "legacy media" (truyền thông di sản) lại càng khiến ý nghĩa tiêu cực của legacy trở nên rõ ràng hơn. Nhiều người dùng nó để công kích các phương tiện truyền thông truyền thống, phủ nhận hoàn toàn tính đáng tin cậy của chúng. Những luận điệu tuyên truyền rằng báo chí chính thống đang lan truyền thông tin thiên lệch, lỗi thời và không theo kịp thời đại, do đó cần bị loại bỏ.

Tuy nhiên, việc giữ lại các hệ thống kế thừa trong công nghệ, dù phải chấp nhận chi phí bảo trì cao và rủi ro bảo mật, là để tận dụng sự ổn định đã được kiểm chứng qua thời gian. Điều đó thể hiện sự tôn trọng giá trị của cái cũ trong quá trình phát triển công nghệ liên tục. Ngược lại, những kênh cá nhân trên YouTube, vốn được quảng bá như một "giải pháp thay thế" cho báo chí truyền thống, lại thiếu cả sự kiểm chứng và tinh lọc thông tin, thường xuyên lan truyền nội dung một cách thiếu trách nhiệm. Đáng mỉa mai hơn, phần lớn nguồn thông tin mà họ sử dụng lại chính là kết quả điều tra của các cơ quan truyền thông truyền thống mà họ bài xích.

Những người tự nhận mình là "bảo thủ" – những người đáng lẽ phải trân trọng các giá trị bền vững – lại đang dẫn đầu phong trào này, tạo ra một nghịch lý đầy trớ trêu. 

Thật đáng lo ngại khi nghĩ về những gì chúng ta đang để lại cho tương lai – những "dấu vết của hiện tại" liệu có trở thành một di sản đáng tự hào, hay chỉ là một vết tích của sự hỗn loạn?