MBK Partners – Quỹ đầu tư khổng lồ của Hàn Quốc ít người biết tại Việt Nam: Case study đáng học hỏi từ thương vụ Homeplus

Chiến lược tái cấu trúc chuỗi bán lẻ Homeplus của MBK – Nước đi hợp lý hay "ăn xổi" đúng như lời đồn?

MBK Partners – Gã khổng lồ quỹ đầu tư tư nhân lớn nhất châu Á
 

 MBK Partners được thành lập vào năm 2005 bởi Michael Kim (Kim Byung-joo), một trong những nhân vật có ảnh hưởng lớn trong giới tài chính Hàn Quốc. Quỹ này chuyên đầu tư vào các doanh nghiệp tại Hàn Quốc, Trung Quốc và Nhật Bản, quản lý tổng tài sản lên đến 26 tỷ USD (hơn 650.000 tỷ VND).

 MBK nằm trong top các quỹ PE lớn nhất châu Á, cạnh tranh trực tiếp với các tập đoàn tài chính toàn cầu như KKR, Carlyle và Blackstone.
 

 Quỹ từng thực hiện nhiều thương vụ M&A đình đám như mua lại Homeplus từ Tesco với giá 7,2 tỷ USD (~180.000 tỷ VND) vào năm 2015 và thương vụ IPO của Coway – công ty hàng đầu về máy lọc nước tại Hàn Quốc.
MBK được biết đến với chiến lược tối ưu hóa chi phí, tái cấu trúc doanh nghiệp để gia tăng lợi nhuận và sau đó thoái vốn (Exit Strategy).
 

 Tuy nhiên, chiến lược này cũng khiến MBK vướng vào nhiều tranh cãi, đặc biệt là trong thương vụ Homeplus. Gần đây, ngay sau khi MBK công bố kế hoạch tái cấu trúc chuỗi siêu thị này, dư luận và truyền thông Hàn Quốc đã phản ứng dữ dội. Nhiều người đặt câu hỏi: “Lại một thương vụ rút ruột của quỹ đầu tư tư nhân (PE)?”.

Nhưng câu hỏi đặt ra là, liệu chiến lược này thực sự sai lầm?

1. MBK có đang đi theo mô típ "rút ruột" doanh nghiệp?
 

 - Từ góc nhìn của giới đầu tư PE, những động thái của MBK không hề bất thường.

- Loại bỏ các cửa hàng kém lợi nhuận
 

- Tối ưu hóa chi phí
 

- Chuẩn bị cho kế hoạch Exit (bán lại doanh nghiệp)
 

 Tất cả đều là chiến lược chuẩn mực trong ngành PE. Nhưng tại sao chiến lược này lại gây ra làn sóng phản đối mạnh mẽ ở Hàn Quốc?

2. Định kiến tiêu cực về quỹ đầu tư tư nhân (PE)
 

 Ở Hàn Quốc, PE vẫn bị gắn mác là "quỹ đầu tư kền kền", chuyên mua rẻ - cắt giảm - bán lại để thu lợi mà không quan tâm đến sự phát triển lâu dài của doanh nghiệp.

 Các vụ bê bối trong quá khứ như thương vụ Lone Star hay vụ bán Daewoo Shipbuilding đã làm xấu thêm hình ảnh của PE.
 

 Ở thị trường quốc tế, PE được xem là một lực lượng giúp tối ưu hóa doanh nghiệp, tăng trưởng và sau đó bán lại với giá trị cao hơn. Nhưng vấn đề là: MBK đã làm được điều đó với Homeplus hay chưa?

3. Hình ảnh Homeplus tệ hơn trong mắt khách hàng
 

 Sau khi MBK mua lại Homeplus, họ đã bị chỉ trích vì thiếu đầu tư và đổi mới.

 Chi phí bị cắt giảm, nhưng đổi lại, dịch vụ giảm sút, nhiều cửa hàng đóng cửa.
 

 Homeplus mất đi bản sắc riêng, dần trở nên "lép vế" so với đối thủ.
 

 Dưới góc nhìn của người tiêu dùng, họ thấy rằng:

 Chất lượng dịch vụ tệ đi, trải nghiệm mua sắm kém hơn.
 

 PE không phải đang cứu doanh nghiệp, mà là đang làm nó yếu đi.
 

4. MBK thất bại trong chiến lược truyền thông
 

 Các tập đoàn lớn khi tái cấu trúc thường biết cách điều hướng dư luận bằng những câu chuyện như “chuyển đổi vì khách hàng”.

 Nhưng MBK lại "lặng lẽ" cắt giảm, không đưa ra chiến lược hay tầm nhìn rõ ràng.
 

 Kết quả là truyền thông và dư luận tự vẽ nên câu chuyện tiêu cực.
 

 Nếu MBK có thể tạo ra một câu chuyện hấp dẫn như "Homeplus sẽ chuyển mình thế nào", có lẽ họ sẽ không gặp phản ứng dữ dội như hiện nay.

5. Ngành bán lẻ nhạy cảm hơn với tái cấu trúc
 

 Nếu MBK tái cấu trúc một công ty sản xuất hay B2B, có lẽ vấn đề sẽ không bị đẩy lên cao như vậy.

 Nhưng bán lẻ là ngành kinh doanh trực tiếp với khách hàng, và khi họ thấy:

 Siêu thị quen thuộc bị đóng cửa
 

 Dịch vụ không còn như trước
 

 Họ sẽ phản ứng mạnh hơn rất nhiều so với các ngành khác.

Nhưng MBK có thực sự sai?
 

 Nếu xét theo mô hình PE, MBK không có gì bất thường:
 

✔️ Loại bỏ tài sản kém hiệu quả
 

✔️ Tối ưu chi phí
 

✔️ Chuẩn bị bán lại

Nhưng vấn đề là họ không tạo ra câu chuyện tăng trưởng, không làm cho Homeplus tốt hơn.

👉 Vậy MBK có thể Exit theo hướng nào?

1️⃣ Bán cho Lotte hoặc Emart – Nhưng có thể gặp rào cản từ Ủy ban Cạnh tranh Hàn Quốc.
 

2️⃣ IPO (niêm yết cổ phiếu) – Nhưng thị trường bán lẻ đang không khả quan.
 

3️⃣ Bán cho một quỹ PE khác – Nhưng có thể lại rơi vào vòng xoáy "PE mua – cắt giảm – bán lại".
 

4️⃣ Bán cho một nền tảng thương mại điện tử – Liệu Coupang hay Naver có quan tâm?

💡 Nếu bạn là một nhà đầu tư PE, bạn sẽ chọn lối thoát nào cho MBK?

* Những bài viết khác liên quan đến MBK :

MBK Partners rao bán Homeplus Express với định giá gấp 8 lần EBITDA

https://kimchinha.com/posts/%ED%95%9C%EA%B5%AD%EA%B2%BD%EC%A0%9C/mbk-partners-rao-b-n-home-1864?search=&page=&subject= 

MBK khởi động việc bán Lotte Card với giá khoảng 1,4 tỷ USD ( khoảng 35,5 nghìn tỷ VND) trong lần đấu giá thứ hai

https://kimchinha.com/posts/%ED%95%9C%EA%B5%AD%EA%B2%BD%EC%A0%9C/mbk-kh%E1%BB%9Fi-%C4%91%E1%BB%99ng-vi%E1%BB%87c-b-n-lo-2516?search=&page=&subject=