Lao động Việt ở Hàn Quốc: Giấc mơ đổi đời hay cuộc đánh đổi cay đắng?

Theo Bộ LĐ TB&XH, hiện có 66.300 lao động Việt Nam đang làm việc tại Hàn Quốc qua bốn kênh hợp tác: Chương trình EPS, lao động chuyên môn kỹ thuật, thuyền viên tàu cá và lao động thời vụ. Mỗi năm, hơn 15.000 lao động xuất cảnh, đóng góp hàng tỷ USD kiều hối về nước, trở thành nguồn lực kinh tế quan trọng cho nhiều địa phương nghèo. Tuy nhiên, đằng sau sự tăng trưởng đó là những thách thức nghiêm trọng về quyền lợi và sự an toàn của người lao động.

Lao động xuất khẩu: Lợi ích kinh tế nhưng thiếu bền vững

Việt Nam là một trong những nước có lực lượng lao động trẻ dồi dào, và việc xuất khẩu lao động đã giúp giảm tỷ lệ thất nghiệp, đồng thời tăng nguồn ngoại tệ cho đất nước. Theo số liệu, kiều hối từ Hàn Quốc chiếm một phần không nhỏ trong tổng số gần 19 tỷ USD kiều hối Việt Nam nhận được mỗi năm. Nhiều gia đình nhờ vậy đã thoát nghèo, xây nhà, lo cho con cái ăn học.

Tuy nhiên, để đổi lấy sự phát triển kinh tế đó, người lao động phải chịu đựng điều kiện làm việc khắc nghiệt, đặc biệt trong các ngành nghề rủi ro cao như thủy sản và xây dựng. Họ làm việc nhiều giờ, mức lương không tương xứng với công sức, và khi xảy ra sự cố, không phải lúc nào họ cũng được bảo vệ đúng mức.

Chi phí xã hội và hệ lụy dài hạn

Bên cạnh lợi ích kinh tế ngắn hạn, việc xuất khẩu lao động thiếu sự bảo vệ toàn diện dẫn đến những hệ lụy lâu dài. Khi người lao động bị thương tật, mất tích hoặc thiệt mạng, gia đình họ không chỉ mất đi nguồn thu nhập chính mà còn gánh thêm chi phí pháp lý, y tế và cả nỗi đau tinh thần kéo dài. Những câu chuyện như vụ chìm tàu Seogyeong Ho với thuyền viên Việt mất tích cho thấy sự bất cập trong cơ chế hỗ trợ lao động xa xứ.

Cần một chiến lược phát triển bền vững

Việc xuất khẩu lao động không nên chỉ dừng lại ở mục tiêu kinh tế. Cần có những chính sách đồng bộ từ chính phủ, doanh nghiệp môi giới và các tổ chức bảo hộ để đảm bảo quyền lợi và an toàn cho người lao động. Minh bạch hóa thông tin về điều kiện làm việc, xây dựng quỹ hỗ trợ khẩn cấp và tăng cường kiểm soát các công ty xuất khẩu lao động là những bước cần thiết để biến xuất khẩu lao động thành một chiến lược phát triển bền vững, thay vì một vòng xoáy đánh đổi sinh kế bằng tính mạng.

Lao động Việt Nam ở nước ngoài không chỉ là lực lượng sản xuất, mà còn là đại diện cho hình ảnh và phẩm giá quốc gia. Để thực sự tận dụng tiềm năng của nguồn nhân lực này, cần đặt con người lên trên lợi ích kinh tế ngắn hạn và đảm bảo rằng không ai bị bỏ lại phía sau trong hành trình tìm kiếm cuộc sống tốt đẹp hơn.