Hàn Quốc: 10 nghìn tỷ Won cháy rụi trong chính trường Quốc hội

Trong bối cảnh chính trị rối ren và kinh tế chịu nhiều sức ép từ bên trong lẫn bên ngoài, chính phủ Hàn Quốc đang thúc đẩy một đề xuất ngân sách bổ sung trị giá 10 nghìn tỷ won. Khác với các gói chi tiêu ngắn hạn trước đây, lần này được định vị là ‘필수추경’ – ngân sách thiết yếu, với mục tiêu phản ứng cùng lúc trước thiên tai chưa từng có, rủi ro địa chính trị, và suy giảm tiêu dùng nội địa.

Nguy cơ môi trường đã thành tình huống chính trị khẩn cấp

Ngọn lửa khởi phát tại vùng núi phía Nam Hàn Quốc đã lan rộng nhanh chóng, gây thiệt hại hơn 48.000 ha rừng, khiến ít nhất 75 người thương vong và hàng trăm gia đình rơi vào cảnh mất nhà cửa. Đây là vụ cháy rừng nghiêm trọng nhất trong lịch sử Hàn Quốc – không chỉ về quy mô, mà còn về mức độ lan nhanh và tàn phá hạ tầng dân sinh.

Trong bối cảnh chỉ trích chính phủ vì phản ứng chậm và thiếu nguồn lực dập lửa, đề xuất ngân sách bổ sung trở thành tuyên bố chính trị quan trọng: Chính phủ muốn thể hiện rằng họ đang “hành động”, không chỉ chữa cháy tạm thời mà tái cấu trúc lại toàn bộ năng lực ứng phó thiên tai quốc gia.

Chính sách không dừng lại ở việc hỗ trợ người dân bị nạn, mà hướng tới xây dựng hệ thống dự báo cháy rừng hiệu quả hơn, đào tạo lực lượng cứu hỏa địa phương và thiết lập cơ chế phối hợp trung ương–địa phương chặt chẽ. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, đây có thể là cột mốc: Hàn Quốc bắt đầu học cách sống chung với nguy cơ rừng bốc cháy mỗi năm.

Ba mặt trận chiến lược cần phản ứng đồng thời

Gói ngân sách không chỉ dành cho khủng hoảng môi trường. Theo Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Choi Sang-mok, chính phủ đang đối diện với ba mặt trận cùng lúc:

Thứ nhất, rủi ro thương mại từ Mỹ đang đe dọa các ngành xuất khẩu trụ cột. Chính quyền mới tại Washington đang xem xét áp thuế lên xe điện, chip và pin lithium từ Hàn Quốc – đòi hỏi một chiến lược thương mại chủ động và chi tiêu cho hỗ trợ công nghiệp trong nước.

Thứ hai, cạnh tranh toàn cầu về AI và công nghệ cao đang nóng lên. Hàn Quốc nếu không đẩy mạnh đầu tư, rất dễ bị Mỹ, Trung Quốc hay EU vượt mặt trong 3–5 năm tới.

Cuối cùng, sức mua trong nước đang yếu đi rõ rệt. Tiểu thương, hộ kinh doanh nhỏ và người thu nhập thấp chịu ảnh hưởng kép từ giá cả tăng và tiêu dùng giảm. Họ cần hỗ trợ trực tiếp và kịp thời, thay vì chỉ nghe thông điệp “tăng trưởng dài hạn”.

Quốc hội chia rẽ

Tuy cả hai đảng lớn đều thừa nhận tính cấp bách của tình hình, khoảng cách trong cách tiếp cận ngân sách vẫn rất lớn:

Phía đảng cầm quyền (국민의힘) cho rằng chỉ nên tăng ngân sách dự phòng thêm khoảng 2 nghìn tỷ won và chi cho các khoản “có thể giải ngân ngay”, nhằm duy trì kỷ luật tài khóa.

Trong khi đó, đảng đối lập (민주당) yêu cầu mở rộng phạm vi gói chi tiêu: không chỉ tái thiết sau cháy rừng mà còn phải bơm tiền trực tiếp vào nền kinh tế thực thông qua phiếu tiêu dùng, trợ cấp địa phương và kích thích tiêu dùng ngắn hạn.

Sự đối đầu này làm dấy lên lo ngại: dù chính phủ có trình lên dự thảo ngân sách, nó có thể bị Quốc hội chỉnh sửa nặng nề hoặc bị đình trệ vô thời hạn, đặc biệt nếu không có cơ chế thỏa hiệp như ủy ban ba bên (여야정 국정협의체) – vốn chưa được kích hoạt.

10 ngàn tỷ won là bài kiểm tra năng lực điều hành quốc gia

Phó Thủ tướng Choi nhấn mạnh rằng “mọi nguồn lực quốc gia phải được huy động”, không thể chỉ trông cậy vào ngân sách sẵn có. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo: nếu quá trình Quốc hội xét duyệt bị biến thành sân chơi chính trị, hoặc bị lợi dụng để bổ sung các khoản chi “ngoài mục tiêu”, thì gói ngân sách này sẽ mất đi tác dụng cấp cứu, đồng thời khoét sâu thêm niềm tin đã rạn nứt giữa chính quyền và người dân.

Trong hoàn cảnh bình thường, ngân sách bổ sung là công cụ kinh tế. Nhưng lúc này, nó là phép thử toàn diện về khả năng phản ứng khẩn cấp, hợp tác chính trị và sự nhạy bén điều hành quốc gia.

Nếu được thông qua nhanh chóng, “필수추경” có thể giúp Hàn Quốc không chỉ hồi phục sau cháy rừng mà còn củng cố năng lực sinh tồn trong kỷ nguyên rủi ro chồng lấn – từ khí hậu đến công nghệ. Nếu không, gói ngân sách này sẽ trở thành ví dụ điển hình cho một hệ thống chính trị đang "cháy âm ỉ" không kém gì những ngọn lửa ngoài kia.